Anatomia człowieka > Układ oddechowy > Płuca

Płuca

Płuca to największa część układu oddechowego. Znajdują się w jamie klatki piersiowej. Od trzew jamy brzusznej płuco prawe i lewe oddziela przepona. Pomiędzy płucami znajduje się śródpiersie. Masa, wielkość i ciężar płuc jest zmienny, w zależności od wypełnienia płuc powietrzem.

Płaty płuca

Płuca są podzielone szczelinami na płaty. Płuco prawe posiada dwie szczeliny: skośną i poziomą. Dzięki temu ma trzy płaty: górny, środkowy, dolny. Płuco lewe posiada jedynie szczelinę skośną, która je dzieli na płaty górny i dolny. Powierzchnie, którymi stykają się odpowiednie płaty są nazywane powierzchniami międzypłatowymi.

Powierzchnie płuca

Płuca posiadają dwie powierzchnie, trzy brzegi, podstawę i szczyt. Powierzchnia żebrowa jest wypukła i skierowana w stronę żeber. Powierzchnia przyśrodkowa jest skierowana w stronę śródpiersia, dlatego nazywa się ją powierzchnią śródpiersiową. W niej leży wycisk sercowy oraz wnęka płuca. We wnęce znajdują się twory, które wchodzą lub wychodzą z płuca. Tworzą one korzeń płuca, który jest przedłużony w więzadło płucne. Korzeń płuca składa się z: oskrzeli, tętnicy płucnej, żył płucnych, tętnic i żył oskrzelowych, nerwowego splotu płucnego, naczyń chłonnych. Na płucu prawym widać: bruzdę dla żyły głównej górnej, bruzdę dla tętnicy podobojczykowej prawej, bruzdę dla żyły ramienno głowowej prawej, bruzdę dla żyły nieparzystej, bruzdę dla przełyku oraz wgłębienie dla żyły głównej dolnej. Na płucu lewym znajdują się: bruzda dla łuku aorty, bruzda dla aorty zstępującej, bruzda dla żyły ramienno-głowowej lewej, bruzda dla tętnicy podobojczykowej lewej. Szczyt płuca wystaje ponad otwór górny klatki piersiowej i wypełnia osklepek opłucnej. Podstawa płuca spoczywa na przeponie. Brzeg dolny oddziela powierzchnię przeponową od żebrowej, brzeg tylny - powierzchnię żebrową od śródpiersiowej, brzeg przedni - również powierzchnię żebrową od śródpiersiowej.

Segmenty oskrzelowo-płucne

Segmenty oskrzelowo-płucne występują w każdym płucu. Jest ich łącznie dziesięć. Każde z nich otrzymuje własne oskrzele segmentowe oraz odgałęzienie tętnicy płucnej. Oskrzela płuca prawego to: segmentowe szczytowe, segmentowe tylne, segmentowe przednie, przyśrodkowe, boczne, górne, podstawne przyśrodkowe, podstawne przednie, podstawne boczne, podstawne tylne. Segmenty płuca lewego to: szczytowo-tylny, przedni, języczkowo-górny, języczkowo-dolny, szczytowe, przyśrodkowe, przednie, boczne i tylne.

Oskrzela

Oskrzela rozgałęziają się w każdym płucu. Niestety już w oskrzelach średnich i małych chrząstki nie zachowują kształtu podkowiastego, lecz posiadają postać różnokształtnych. Okrężną warstwę położoną do wewnątrz chrząstek stanowi błona mięśniowa. Na całym obwodzie układa się w podłużne fałdy błona śluzowa. Liczne sploty żylne leżą w utkaniu podśluzowym. Oskrzela dzielą się poprzez rozdwojenie lub trójpodział. Gałęzie odchodzą pod pewnym kontem oraz przekrój poprzeczny obu gałęzi jest nieco większy od pnia macierzystego. Najmniejsze oskrzela dzielą się na oskrzela pozbawione chrząstek, te zaś na oskrzela końcowe, później na oddechowe oraz na przewodziki pęcherzykowe. Przewodzik kończy się ślepo lub rozdwaja wytwarzając woreczki pęcherzykowe.

Małe odcinki miąższu płucnego to zraziki. Są one pooddzielane tkaną łączną przez przegrody międzyzrazikowe. Zraziki dzielą się na grona. Grona to podstawowa jednostka płuc. Jego odlew stanowi drzewo pęcherzykowe.

Oskrzelka wyściela jednowarstwowy wielorzędowy nabłonek migawkowy. Posiada on pięć grup komórek: komórki walcowate z migawkami, komórki kubkowate wytwarzające śluz, komórki podstawne, komórki szczoteczkowate wraz z mikrokosmkami, komórki ziarniste. Nabłonek oddechowy pokrywający pęcherzyki płucne składa się z komórek oddechowych płaskich (mniejszych) oraz komórek oddechowych dużych. Poza nimi często w ścianie znajdują się fagocyty pęcherzykowe, czyli komórki pyłowe. W przegrodach międzykomórkowych znajdujemy limfocyty i komórki plazmatyczne. Nabłonek migawkowy i fagocytoza służą do oczyszczania płuca.

Krew czynnościową do ustroju prowadzi pień płucny i żyły płucne. Płuca odżywczo unaczyniają gałęzie tętnicze oskrzelowe i żylne oskrzelowe.

Układ oddechowy

© 1998-2003 by Anatomix @ anatomia.net.pl - wszystkie prawa zastrzeżone..